ระวัง…แมลงบั่วในนาข้าว
รูปร่างลักษณะ
- ตัวเต็มวัยคล้ายยุง ยาวประมาณ 3-4 มม.
- หนวดสีดำ
- เพศผู้ลำตัวสีน้ำตาลปนเหลือง (เล็กกว่าเพศเมีย)
- เพศเมียส่วนท้องมีสีแดงส้ม
- วางไข่ (กลุ่ม/ฟองเดี่ยว) ใต้ใบข้าว เวลากลางคืน
- หนอนบั่วคล้ายหนอนแมลงวัน (หัวท้ายเรียว)
ลักษณะการทำลาย
- บั่วจะออกเป็นตัวเต็มวัยเมื่อเริ่มฤดูฝน โดยอาศัยบนวัชพืชจนกระทั่งเริ่มปลูกข้าว
- บั่ววางไข่ในข้าวระยะกล้า (อายุ 25-30 วัน)
- ส่วนใหญ่จะทำลายข้าวในระยะแตกกอ
- หนอนบั่วทำลายส่วนเจริญของตายอด ทำให้เป็นหลอดคล้ายหลอดหอม หรือเรียกว่า หลอดบั่ว
- ข้าวที่ถูกทำลาย จะมีอาการแคระแกร็น ลำต้นกลมเตี้ย มีสีเขียวเข้ม ยอดที่ถูกทำลายจะไม่ออกรวง
- ระบาดมากในพื้นที่ที่มีความชื้นสัมพัทธ์สูง
การป้องกันกำจัด
- อนุรักษ์แมลงศัตรูธรรมชาติ เช่น ด้วงดิน แมงมุม แตนเบียนของบั่ว เป็นต้น
- หลีกเลี่ยงปลูกข้าวในช่วงที่บั่วมาเล่นแสงไฟจำนวนมาก
- ไม่ควรหว่านเมล็ดพันธุ์ข้าวปริมาณมากหรือปักดำถี่
- กำจัดวัชพืชรอบแปลงนา
- ใช้กับดักแสงไฟ เพื่อล่อตัวเต็มวัยมาทำลาย
- หากมีการระบาดรุนแรง ใช้สารเคมีตามคำแนะนำ ดังนี้
สารกลุ่ม 2B ได้แก่ อิทิโพรล
สารกลุ่ม 4A ได้แก่ อิมิดาโคลพริด ไทอะมีโทแซม ไทอะโคลพริด โคลไทอะนิดิน
*แนะนำให้พ่นสารกำจัดแมลงกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง ห่างกันทุก 7 วัน ไม่เกิน 3 ครั้ง และหมุนเวียนสารตามกลไกการออกฤทธิ์!(ไม่พ่นซ้ำสารในกลุ่มเดิมในรอบวงจรชีวิตของแมลงศัตรูพืช เพื่อชลอความต้านทานต่อสารกำจัดแมลง)
อนุรักษ์แมลงศัตรูธรรมชาติ
- แตนเบียนหนอนแมลงบั่ว
- แตนเบียนดักแด้บั่ว
- ด้วงดินคอยาว
- แมงมุม
แหล่งข้อมูล : กรมการข้าว
เรียบเรียง : กลุ่มส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนด้านอารักขาพืชและดินปุ๋ย กองส่งเสริมการอารักขาพืชและจัดการดินปุ๋ย กรมส่งเสริมการเกษตร
พฤศจิกายน ; 2568
